ΑΠΟΦΑΣΗ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ Αριθ. Υ5β”/οικ.1677 της 18.6.2001 «Καθορισμός των προϋποθέσεων, του τρόπου και της διαδικασίας παροχής υπηρεσιών νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας κατ’ οίκον, του άρθρου 6 του Ν. 2716/99.» (Β΄664).

Έχοντας υπόψη:

  1. Τις διατάξεις του Ν.2716/1999 (ΦΕΚ 96/Α`/17.5.2000) “Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και άλλες διατάξεις”.
  2. Τις διατάξεις του Π.Δ. 95/2000 (Φ.Ε.Κ. 76/Α/ 20.3.2000) “Οργανισμός του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας” όπως διορθώθηκε στο Φ.Ε.Κ 123/ τ.Α΄/24.4.2000
  3. Την αρ. 2850/18.4.2000 κοινή Απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας “Ανάθεση αρμοδιοτήτων στους Υφυπουργούς Υγείας και Πρόνοιας Χριστίνα Σπυράκη και Δημήτριο Θάνο (Φ.Ε.Κ. 565/ τ. Β/2.4.2000)
  4. Την αρ. Δ1α/οικ.11441/7.6.99 απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας με την οποία συγκροτήθηκε ομάδα εργασίας για τον καθορισμό των προϋποθέσεων, του τρόπου και της διαδικασίας παροχής υπηρεσιών κατ’ οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας.
  5. Τις διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 1 του Ν. 2469/97 (ΦΕΚ 38/Α`/97) και το γεγονός ότι από τις διατάξεις της απόφασης αυτής δεν προκαλείται πρόσθετη δαπάνη, αποφασίζουμε:

ΑΡΘΡΟ 1

Αρχές

Οι υπηρεσίες κατ’ οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας του άρθρου 6 του Ν. 2716/99 που παρέχονται σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες με ψυχικές διαταραχές ή διαταραχές συμπεριφοράς και διαταραχές αυτιστικού τύπου διέπονται από τις κατωτέρω αρχές:

  1. Τις αρχές που ορίζονται στην παρ.2 του άρθρου 1 του Ν. 2716/99 και ειδικότερα αυτή της συνέχειας της ψυχιατρικής φροντίδας.
  2. Την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές όπως αυτά αναφέρονται στο άρθρο 2 παρ.3 του Ν. 2716/99 καθώς και κάθε άλλου συνταγματικού τους δικαιώματος ως πολιτών.
  3. Τις αρχές και τους στόχους της Συναινετικής Διακήρυξης για την Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της Παγκόσμιας Εταιρείας Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης, όπως αυτή δημοσιεύθηκε στην WHO/MNH/MND/ 96.2 έκδοση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

 

ΑΡΘΡΟ 2

Ορισμός των υπηρεσιών κατ’οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας

Οι υπηρεσίες κατ’οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας του άρθρου 6 του Ν. 2716/99 παρέχονται από τα νοσοκομεία του ν.δ 2592/1953 και του Ν.1397/1983, τα Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία ή από τις Μονάδες Ψυχικής Υγείας του άρθρου 5 του Ν. 2716/99, τις Κινητές Μονάδες του άρθρου 7 του Ν.2716/99 και τα Κέντρα Εξειδικευμένης Περίθαλψης ( Κέντρα Παρέμβασης στην κρίση) του άρθρου 8 του Ν. 2716/99 σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες με ψυχικές δια- ταραχές ή διαταραχές συμπεριφοράς και διαταραχές αυτιστικού τύπου για την πρόληψη, την έγκαιρη παρέμβαση, την αποφυγή της κρίσης ή της υποτροπής της νόσου και τη διασφάλιση της συνέχειας της ψυχιατρικής φροντίδας.

Στόχος των υπηρεσιών κατ’οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας είναι η αποφυγή του εγκλεισμού του ασθενούς σε ψυχιατρικό νοσοκομείο, η μη απομάκρυνσή του από το οικογενειακό του περιβάλλον και τον κοινωνικό του χώρο, η στήριξη της οικογένειας του ασθενούς και η καταπολέμηση του κοινωνικού στίγματος το οποίο επικυρώνεται κυρίως από τον εγκλεισμό στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο και βαραίνει τον άρρωστο και το οικογενειακό του περιβάλλον.

 

ΑΡΘΡΟ 3

Προϋποθέσεις παροχής υπηρεσιών κατ’οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας 

Απαραίτητες προϋποθέσεις για την παροχή υπηρεσιών κατ’οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας, είναι οι ακόλουθες:

  1. Α. Κατάθεση ολοκληρωμένου προγράμματος παροχής υπηρεσιών κατ’οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας από τον φορέα υλοποίησης στη Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας και έγκριση από τον Υπουργό Υγείας & Πρόνοιας.
  2. Β. Ορισμός της Ειδικής Θεραπευτικής Ομάδας (Ε.Θ.Ο.) από το προσωπικό του φορέα στον οποίο εγκρίνεται το πρόγραμμα παροχής υπηρεσιών κατ’οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας.
  3. Γ. Ορισμός του επιστημονικού υπευθύνου του προ- γράμματος παροχής υπηρεσιών κατ’οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας.
  4. Δ. Εξασφάλιση του απαραίτητου εξοπλισμού για την λειτουργία των υπηρεσιών κατ’οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας.

ΑΡΘΡΟ 4

Ειδική Θεραπευτική Ομάδα

  1. 1. Το σύνολο των εργαζομένων στις υπηρεσίες κατ’οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας αποτελεί την Ειδική Θεραπευτική Ομάδα και προέρχεται από το προσωπικό του φορέα που παρέχει τις ανωτέρω υπηρεσίες.

Η Ειδική Θεραπευτική Ομάδα ορίζεται με απόφαση του διοικούντος οργάνου του φορέα στον οποίο ανήκει το πρόγραμμα παροχής υπηρεσιών κατ’οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας μετά από εισήγηση του Επιστημονικού Υπευθύνου. Η σύνθεση του προσωπικού που απαρτίζει την Ειδική Θεραπευτική Ομάδα περιλαμβάνει ενδεικτικά ψυχίατρο, ψυχολόγο, κοινωνικό λειτουργό, νοσηλευτή, επισκέπτη υγείας, βοηθητικό προσωπικό κατάλληλα εκπαιδευμένο και κατά περίπτωση παιδοψυχίατρο, ειδικό παιδαγωγό, λογοθεραπευτή ή άλλο επαγγελματία ψυχικής υγείας.

    1. 1α. Το διοικούν όργανο του φορέα που υλοποιεί το πρόγραμμα παροχής υπηρεσιών κατ’οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας ορίζει τον αριθμό και τα άτομα κατά ειδικότητα που απαρτίζουν την Ειδική Θεραπευτική Ομάδα μετά από εισήγηση του Επιστημονικού Υπευθύνου.
    2. 1β. Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος ορίζει εκ του συνόλου της Ειδικής Θεραπευτικής Ομάδας την κατάλληλη υποομάδα των ατόμων με τις αντίστοιχες ειδικότητες που απαιτούνται για την κατ’ οίκον νοσηλεία του κάθε ασθενούς κάθε φορά. Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος καθορίζει το εβδομαδιαίο πρόγραμμα των κατ’ οίκον επισκέψεων της Ειδικής Θεραπευτικής Ομάδας και την αντιστοίχηση των υποομάδων σε αυτό.
  2. 2. Η Ειδική Θεραπευτική Ομάδα παρέχει τις υπηρεσίες της σε ασθενείς που βρίσκονται σε γεωγραφική απόσταση μέχρι και 20 χιλιομέτρων από την έδρα του φορέα που υλοποιεί το πρόγραμμα. Εάν εντός της γεωγραφικής αυτής περιοχής υπάρχουν δυσπρόσιτες περιοχές τότε τους ασθενείς αυτούς οφείλει να καλύπτει η Κινητή Μονάδα του φορέα.

Έργο της Ειδικής Θεραπευτικής Ομάδας είναι η παροχή υπηρεσιών πρόληψης και νοσηλείας και ειδικής φροντίδας κατ’ οίκον και ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και ειδικότερα:

    1. α. η έγκαιρη παρέμβασή της για την πρόληψη της έναρξης της νόσου, ή της υποτροπής της ώστε να αποφευχθεί ο εγκλεισμός του ασθενούς σε ψυχιατρικό νοσοκομείο.
    2. β. η κατ’ οίκον αντιμετώπιση της κρίσης - νοσηλεία - συντήρηση του ασθενούς ώστε να μην απομακρυνθεί από το οικογενειακό και κοινωνικό του περιβάλλον, ως εξής:
      1. ι. η κατ’ οίκον νοσηλεία (νοσηλεία - συντήρηση), εφόσον στον Τομέα Ψυχικής Υγείας που ανήκει ο φορέας υπάρχει Κέντρο Παρέμβασης στην κρίση.
      2. ιι. η κατ’ οίκον νοσηλεία και ειδική φροντίδα (αντιμετώπιση της κρίσης - νοσηλεία - συντήρηση) εφόσον στον Τομέα Ψυχικής Υγείας που ανήκει ο φορέας δεν υπάρχει Κέντρο Παρέμβασης στην κρίση.
    3. γ. η παρακολούθηση της φαρμακευτικής αγωγής, η παρακολούθηση σε τακτά χρονικά διαστήματα της εξέλιξης της νόσου και η συνέχεια της ψυχιατρικής φροντίδας του ασθενούς.
    4. δ. η ψυχολογική υποστηρικτική - συμβουλευτική παρέμβαση στην οικογένεια του ασθενούς με στόχο την ομαλοποίηση του οικογενειακού φόρτου, την ευαισθητοποίηση του κοινωνικού περιβάλλοντος απέναντι στην ψυχική ασθένεια και τον ίδιο τον ασθενή.
    5. ε. η καταπολέμηση του κοινωνικού στίγματος που βαραίνει τον ίδιο τον ασθενή και την οικογένειά του συμβάλλοντας στην υλοποίηση προγραμμάτων αγωγής κοινότητας που εκπονεί και υλοποιεί ο φορέας στον οποίο ανήκει.
  2. 3. Με απόφαση της διοίκησης του φορέα στον οποίο ανήκει το πρόγραμμα παροχής υπηρεσιών κατ’ οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας και μετά από εισήγηση του Επιστημονικού Υπευθύνου ορίζεται εξωτερικός επόπτης με εξειδίκευση και εμπειρία σε θέματα δυναμικής της ομάδας για την ετήσια εποπτεία του έργου της Ειδικής Θεραπευτικής Ομάδας.

 

ΑΡΘΡΟ 5

Επιστημονικός Υπεύθυνος

  1. Με απόφαση του διοικούντος οργάνου του φορέα, ο οποίος παρέχει υπηρεσίες κατ’οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας ορίζεται ο Επιστημονικός Υπεύθυνος της Ειδικής Θεραπευτικής Ομάδας. Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος είναι ψυχίατρος και επιλέγεται με κριτήρια την κλινική εμπειρία του στην αντιμετώπιση των κρίσεων και την γνώση και την αποδοχή των αρχών που διατυπώνονται στο άρθρο 1 της παρούσας, αποδεικνυομένων κυρίως από την ενεργό συμμετοχή του σε αντίστοιχες δράσεις.
  2. Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος έχει την ευθύνη συντονισμού και υλοποίησης του έργου της Ειδικής Θεραπευτικής Ομάδας, όπως αυτό περιγράφεται στο άρθρο 4 της παρούσας απόφασης και την επιστημονική ευθύνη για την ποιοτική παροχή υπηρεσιών κατ’οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας.

 

ΑΡΘΡΟ 6

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΤ ‘ΟΙΚΟΝ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

  1. Α. Δομή του προγράμματος

Το πρόγραμμα παροχής υπηρεσιών κατ’ οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας που καταθέτει ο φορέας υλοποίησης στην Δ/νση Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας & Πρόνοιας, έχει την εξής δομή:

    1. 1. Περιγραφή του έργου και του εύρους (γεωγραφική έκταση, πληθυσμιακά δεδομένα και επιδημιολογικά δεδομένα της ψυχικής ασθένειας στην περιοχή) των παρεχομένων υπηρεσιών κατ’ οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας.
    2. 2. Αναλυτική περιγραφή του έργου της Ειδικής Θεραπευτικής Ομάδας.
    3. 3. Προγραμματισμός της διαρκούς παρακολούθησης της εξέλιξης του ασθενούς και της αξιοποίησης των άλλων δομών ψυχικής υγείας προς όφελος του ασθενούς.
    4. 4. Εκπαίδευση της οικογένειας κυρίως σε θέματα που αφορούν στην πρόληψη των υποτροπών και την στήριξη του ασθενούς.
    5. 5. Περιγραφή της μεθοδολογίας διασφάλισης των δικαιωμάτων του ασθενούς.
    6. 6. Περιγραφή των διαδικασιών υποστήριξης της οικογένειας του ασθενούς.
    7. 7. Ορισμός από τον φορέα των μέσων και των χώρων με τα οποία υποστηρίζει το έργο της Ειδικής Θεραπευτικής Ομάδας και του Επιστημονικού

Υπευθύνου για την απρόσκοπτη λειτουργία και την ολοκληρωμένη παροχή υπηρεσιών κατ’ οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας στους ασθενείς.

    1. 8. Προϋπολογισμός και αναφορά των πηγών χρηματοδότησης που ο φορέας εξασφαλίζει για τη λειτουργία του προγράμματος παροχής υπηρεσιών κατ’ οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας.
  2. Β. Λειτουργία του προγράμματος
    1. 1. Οι υπηρεσίες κατ’ οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας παρέχονται σε:
      1. α) Παιδιά, εφήβους και ενήλικες ασθενείς με ψυχικές διαταραχές και σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα.
      2. β) Παιδιά, εφήβους και ενήλικες ασθενείς με διαταραχές συμπεριφοράς.
      3. γ) Παιδιά, εφήβους και ενήλικες ασθενείς με διαταραχές αυτιστικού τύπου.
    2. 2. Η Ειδική Θεραπευτική Ομάδα καλείται να παράσχει τις υπηρεσίες της:
      1. Ι. Όταν πρόκειται για ασθενή που ζητά τις υπηρεσίες της για πρώτη φορά:
        1. α) Από τον ίδιο τον ασθενή,
        2. β) Από την οικογένεια του ασθενούς,
        3. γ) Από το φιλικό ή συγγενικό περιβάλλον του ασθενούς, όταν τα άτομα των ανωτέρω περιπτώσεων α) και β) βρίσκονται σε αδυναμία.
      2. ΙΙ. Όταν πρόκειται για ασθενή που βρίσκεται σε υποστήριξη, οι υπηρεσίες παρέχονται σύμφωνα με το εβδομαδιαίο πρόγραμμα επισκέψεων κατ’ οίκον που εκπονεί ο Επιστημονικός Υπεύθυνος.
    3. 3. Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος καθορίζει το εβδομαδιαίο πρόγραμμα των κατ’ οίκον επισκέψεων της Ειδικής Θεραπευτικής Ομάδας.
      1. 3α. Όταν η κατ’ οίκον επίσκεψη είναι προγραμματισμένη κατά ασθενή ο Επιστημονικός Υπεύθυνος ορίζει την σύνθεση της υποομάδας της Ειδικής Θεραπευτικής Ομάδας που θα επισκεφθεί τον ασθενή.
      2. 3β. Όταν η Ειδική Θεραπευτική Ομάδα καλείται να εξυπηρετήσει ασθενή που για πρώτη φορά ζητά τις υπηρεσίες της τότε με τον Επιστημονικό Υπεύθυνο διερευνά:
        1. ι. εάν ο ασθενής δεν μπορεί να καλυφθεί από τις υπάρχουσες υπηρεσίες ψυχικής υγείας ή Μονάδες Ψυχικής Υγείας του Τομέα Ψυχικής Υγείας στον οποίο ανήκει ο φορέας που υλοποιεί το πρόγραμμα υπηρεσιών κατ’ οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας,
        2. ιι. την ειδική περίπτωση που ο ασθενής μπορεί μεν να παραπεμφθεί σε άλλες υπηρεσίες ή μονάδες ψυχικής υγείας του Τομέα Ψυχικής Υγείας αλλά το συμφέρον του απαιτεί κατ’ οίκον εξέταση
        3. ιιι. εάν υπάρχει δυνατότητα θεραπευτικής αντιμετώπισης του αιτήματος για κατ’ οίκον νοσηλεία και ειδική φροντίδα.

Μετά την διερεύνηση των ανωτέρω δεδομένων εάν κριθεί ότι είναι επιβεβλημένη και δυνατή η θεραπευτική αντιμετώπιση του περιστατικού κατ’ οίκον ο Επιστημονικός Υπεύθυνος ορίζει την σύνθεση και τον αριθμό των ατόμων της υποομάδας από το σύνολο της Ειδικής Θεραπευτικής Ομάδας που θα επισκεφθεί τον ασθενή και προσαρμόζει το πρόγραμμα επισκέψεων αναλόγως.

    1. 4. Η Ειδική Θεραπευτική Ομάδα παρέχει τις υπηρεσίες της από τις 7 π.μ έως τις 8 μ.μ. Στην περίπτωση που απαιτείται να αντιμετωπιστεί περιστατικό μετά τις 8μ.μ, τότε το περιστατικό αντιμετωπίζεται από τις εφημερεύουσες υπηρεσίες του Τομέα Ψυχικής Υγείας στον οποίο ανήκει ο φορέας που υλοποιεί το πρόγραμμα παροχής υπηρεσιών κατ’ οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας.

Για την επίτευξη των στόχων της Ειδικής Θεραπευτικής Ομάδας διατίθενται σε αυτήν όχημα ή οχήματα χωρίς τα διακριτικά της υπηρεσίας. Η οδήγηση των αυτοκινήτων ανατίθεται κατά προτίμηση σε μέλη της Ειδικής Θεραπευτικής Ομάδας που έχουν από το νόμο τις προβλεπόμενες προϋποθέσεις.

    1. 5. Η Ειδική Θεραπευτική Ομάδα παρέχει υπηρεσίες κατ’ οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας όπως αυτές περιγράφονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 4 της παρούσας απόφασης.
    2. 6. Η πιστοποίηση των παρεχομένων υπηρεσιών κατ’οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας. γίνεται ως εξής:
      1. α) Με την λεπτομερή καταγραφή του ιστορικού του ασθενούς, στο οποίο καταχωρούνται αναλυτικά τα στοιχεία που αφορούν στο ψυχιατρικό και οικογενειακό ιστορικό του, την τρέχουσα κλινική - λειτουργική κατάσταση του ασθενούς και τα στοιχεία αξιολόγησης της πορείας του ασθενούς.
      2. β) Με την λεπτομερή έκθεση της εξέλιξης του ασθενούς κάθε τρίμηνο, η οποία κατατίθεται στη Διοίκηση του φορέα που υλοποιεί το πρόγραμμα παροχής υπηρεσιών κατ’ οίκον νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας.
      3. γ) Με το αντίγραφο του φύλλου του βιβλιαρίου του ασθενούς στο οποίο εγγράφονται οι παρεχόμενες κατ’ οίκον υπηρεσίες νοσηλείας και ειδικής φροντίδας ψυχικής υγείας και ο τόπος, η ημερομηνία και η ώρα που παρασχέθηκαν οι προαναφερόμενες υπηρεσίες.