ΝΟΜΟΣ ΥΠ΄ ΑΡΙΘ. 4414 της 09.08.2016 «Νέο καθεστώς στήριξης των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης - Διατάξεις για το νομικό και λειτουργικό διαχωρισμό των κλάδων προμήθειας και διανομής στην αγορά του φυσικού αερίου και άλλες διατάξεις.» (Α΄149).
Άρθρο 42
Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΕΣΠΚΑ)
- 1. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εκπονεί την Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΕΣΠΚΑ), η οποία εγκρίνεται με Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου. Πριν την έγκρισή της κατατίθεται υποχρεωτικά σε δημόσια διαβούλευση για διάστημα τουλάχιστον τριάντα (30) ημερών, στη διαδικτυακή πύλη ελεύθερης πρόσβασης του Υπουργείου. Ενδιαφερόμενοι πολίτες, αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες και φορείς έχουν τη δυνατότητα εντός του οριζόμενου χρονικού διαστήματος να εκφράσουν εγγράφως τη γνώμη τους.
- 2. Η ΕΣΠΚΑ περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα: α) Ανάλυση στόχων και κατευθυντήριων αρχών της Στρατηγικής, βάσει διεθνών συμφωνιών και στόχων της ΕΕ (πλαίσιο αναφοράς).
-
- α) Ανάλυση στόχων και κατευθυντήριων αρχών της Στρατηγικής, βάσει διεθνών συμφωνιών και στόχων της ΕΕ (πλαίσιο αναφοράς).
- β) Εκτίμηση των αναμενόμενων στη χώρα κλιματικών μεταβολών βάσει διαφορετικών κλιματικών σεναρίων, ανάλυση τρωτότητας οικονομικών τομέων και κοινωνικών δραστηριοτήτων και εκτίμηση των επιπτώσεων των κλιματικών μεταβολών στους διάφορους τομείς της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας κυρίως σε εθνικό επίπεδο με παράλληλο κατ’ αρχήν προσδιορισμό του οικονομικού μεγέθους των εν λόγω επιπτώσεων.
- γ) Προσδιορισμό των τομέων προτεραιότητας που χρήζουν μέτρων προσαρμογής για την κλιματική αλλαγή, με βάση την ανάλυση τρωτότητας που αναφέρεται στο προηγούμενο εδάφιο β΄, διερεύνηση και καταγραφή των δυνητικών προτεινόμενων μέτρων και δράσεων για διάφορους τομείς της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας.
- δ) Κατ΄ αρχήν εκτίμηση του κόστους προσαρμογής.
- ε) Ενσωμάτωση προσαρμοστικών πολιτικών σε ευρύτερες άλλες πολιτικές.
- στ) Διεθνής διάσταση της προσαρμοστικής πολιτικής.
- ζ) Προτάσεις για δράσεις ευαισθητοποίησης, εκπαίδευσης, έρευνας.
- 3. Οι προδιαγραφές και το ειδικότερο περιεχόμενο της ΕΣΠΚΑ δύνανται να εξειδικεύονται περαιτέρω με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
- 4. Η ΕΣΠΚΑ αξιολογείται τουλάχιστον ανά δεκαετία και αναθεωρείται εφόσον ενδείκνυται και απαιτείται σύμφωνα με την ανάλυση αξιολόγησης.
- 5. Η αναθεώρηση ή τροποποίηση της ΕΣΠΚΑ, γίνεται σύμφωνα με τα αναφερόμενα στις ανωτέρω παραγράφους, κατόπιν γνώμης και του Εθνικού Συμβούλιου για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΕΣΠ) που προβλέπεται στο άρθρο 44. Η ως άνω γνώμη παρέχεται σε διάστημα τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία που περιέρχεται σε αυτό η ΕΣΠΚΑ.
Άρθρο 43
Περιφερειακά Σχέδια για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ)
- 1. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εκπονεί την Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΕΣΠΚΑ), η οποία εγκρίνεται με Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου. Πριν την έγκρισή της κατατίθεται υποχρεωτικά σε δημόσια διαβούλευση για διάστημα τουλάχιστον τριάντα (30) ημερών, στη διαδικτυακή πύλη ελεύθερης πρόσβασης του Υπουργείου. Ενδιαφερόμενοι πολίτες, αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες και φορείς έχουν τη δυνατότητα εντός του οριζόμενου χρονικού διαστήματος να εκφράσουν εγγράφως τη γνώμη τους.
- 2. Το ΠεΣΠΚΑ εκπονείται από την οικεία Περιφέρεια και εγκρίνεται με απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου με εισήγηση της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της οικείας Περιφέρειας και μετά από γνώμη της Περιφερειακής Επιτροπής Διαβούλευσης και της Διεύθυνσης Κλιματικής Αλλαγής και Ποιότητας της Ατμόσφαιρας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία εισηγείται για τη συμβατότητα του ΠεΣ-ΠΚΑ με τις κατευθύνσεις και τους στόχους της ΕΣΠΚΑ. Η ως άνω γνώμη της Διεύθυνσης Κλιματικής Αλλαγής και Ποιότητας της Ατμόσφαιρας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας παρέχεται σε διάστημα τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία που περιέρχεται σε αυτή το ΠεΣΠΚΑ.
- 3. Το ΠεΣΠΚΑ περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα:
- α) Ανάλυση στόχων ΠεΣΠΚΑ.
- β) Σύντομη αναφορά στα στοιχεία και δεδομένα του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος της Περιφέρειας.
- γ) Εκτίμηση των αναμενόμενων στην Περιφέρεια κλιματικών μεταβολών και ανάλυση της κλιματικής τρωτότητας επιμέρους τομέων και γεωγραφικών περιοχών.
- δ) Εκτίμηση των άμεσων και μακροπρόθεσμων επιπτώσεων των κλιματικών αλλαγών σε διάφορους τομείς του περιβάλλοντος και της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας και καθορισμό των τομεακών και χωρικών προτεραιοτήτων.
- ε) Προτεινόμενα μέτρα και δράσεις για τους τομείς και τις περιοχές προτεραιοτήτων. Εκτίμηση του πιθανού κόστους υλοποίησής, τους και αναφορά των πιθανών φορέων υλοποίησης, καθώς και των εμπλεκόμενων φορέων.
- στ) Εξέταση ενσωμάτωσης των προτεινόμενων μέτρων και δράσεων για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή σε άλλες υφιστάμενες πολιτικές (όπως πολιτικές διαχείρισης φυσικών καταστροφών).
- ζ) Εξέταση συμβατότητας και συμπληρωματικότητας ΠεΣΠΚΑ με άλλα Περιφερειακά Σχέδια.
- η) Συνέργεια και μεταφορά τεχνογνωσίας ΠεΣΠΚΑ με άλλα ΠεΣΠΚΑ και ειδικότερα με όμορων Περιφερειών.
- θ) Τρόπος διαβούλευσης, όπως ερωτηματολόγια, στοιχεία διαβούλευσης και ανταλλαγής πληροφοριών με κοινωνικούς εταίρους που δραστηριοποιούνται στην περιοχή κ.λπ., με στόχο τη διερεύνηση της δικής τους εκτίμησης για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις δραστηριότητές τους και την εκ μέρους τους λήψη μέτρων προσαρμογής.
- ι) Αναφορά των ειδικότερων μέτρων ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του ενδιαφερόμενου κοινού και των κοινωνικών εταίρων.
- ια) Παρακολούθηση της εφαρμογής και υλοποίησης της ΠεΣΠΚΑ.
- ιβ) Μη τεχνική περίληψη.
- 4. Οι προδιαγραφές και το ειδικότερο περιεχόμενο των ΠεΣΠΚΑ δύνανται να εξειδικεύονται περαιτέρω με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
- 5. Τα ΠεΣΠΚΑ αξιολογούνται τουλάχιστον ανά επταετία και αναθεωρούνται εφόσον ενδείκνυται και απαιτείται σύμφωνα με την ανάλυση αξιολόγησης.
- 6. Η αναθεώρηση ή τροποποίηση των ΠεΣΠΚΑ, γίνεται σύμφωνα με τα αναφερόμενα στις ανωτέρω παραγράφους, κατόπιν γνώμης και του ΕΣΠ που προβλέπεται στο άρθρο 44. Η ως άνω γνώμη παρέχεται σε διάστημα τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία που περιέρχεται σε αυτό το ΠεΣΠΚΑ.
Άρθρο 44
Εθνικό Συμβούλιο για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΕΣΠ)
- 1. Συστήνεται Εθνικό Συμβούλιο για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΕΣΠ), στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο οποίο συμμετέχουν οι εξής:
- α. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ως Πρόεδρος.
- β. Εκπρόσωπος της Διεύθυνσης Κλιματικής Αλλαγής και Ποιότητας της Ατμόσφαιρας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
- γ. Εκπρόσωποι των Υπουργείων Οικονομικών, Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Υγείας, Ναυτιλίας και Νησιώτικης Πολιτικής, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού και Εθνικής Άμυνας.
- δ. Εκπρόσωπος της ΕΜΥ (επιπρόσθετα του προαναφερόμενου στο εδάφιο γ΄ εκπροσώπου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας).
- ε. Εκπρόσωπος περιβαλλοντικής μη Κυβερνητικής Οργάνωσης σε εθνικό επίπεδο, που στο καταστατικό της περιλαμβάνονται θέματα κλιματικής αλλαγής, ο οποίος ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
- στ. Εκπρόσωπος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) και εκπρόσωπος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ).
- ζ. Τέσσερις εκπρόσωποι της ακαδημαϊκής κοινότητας (Ακαδημίας Αθηνών, Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, ερευνητικών κέντρων κ.λπ.) της χώρας, με εξειδικευμένη γνώση σε θέματα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.
- η. Εκπρόσωπος του Συμβουλίου Βιώσιμης Ανάπτυξης του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων.
- 2. Στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου είναι δυνατόν και ανάλογα με το θέμα, να καλούνται από τον Πρόεδρο του Συμβουλίου και ειδικοί επιστήμονες, υπηρεσιακοί παράγοντες και εκπρόσωποι φορέων.
- 3. Το ΕΣΠ αποτελεί το κεντρικό γνωμοδοτικό όργανο του Κράτους για το συντονισμό, την παρακολούθηση και αξιολόγηση των πολιτικών για την προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή και η απρόσκοπτη λειτουργία του αποτελεί ευθύνη και υποχρέωση του εκάστοτε Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Στις αρμοδιότητες του ΕΣΠ, περιλαμβάνονται:
- α) Η εξειδίκευση των πολιτικών προσαρμογής με βάση διεθνείς συμφωνίες και πολιτικές της ΕΕ και η εισήγηση σχετικών πολιτικών, μέτρων, δράσεων ή/και απαραίτητων νομοθετικών ρυθμίσεων.
- β) Η εξειδίκευση τυχόν οριζόντιων πολιτικών που περιλαμβάνονται στην ΕΣΠΚΑ και ιδίως αυτών που αφορούν σε θέματα ευαισθητοποίησης, ενημέρωσης, εκπαίδευσης.
- γ) Η παροχή γνώμης για την αναθεώρηση ή τροποποίηση της ΕΣΠΚΑ και των ΠεΣΠΚΑ.
- δ) Η γνωμοδότηση για κάθε θέμα σχετικό με την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, που παραπέμπεται σε αυτό από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
- 4. Τα μέλη του Συμβουλίου με τους αναπληρωματικούς τους προτείνονται από τους φορείς που εκπροσωπούν, ενώ οι εκπρόσωποι των Υπουργείων ορίζονται με αποφάσεις των αντίστοιχων Υπουργών. Οι εκπρόσωποι της ακαδημαϊκής κοινότητας επιλέγονται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατόπιν εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Το Συμβούλιο συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τρία (3) έτη. Δεν προβλέπεται αμοιβή για τα μέλη του Συμβουλίου.
- 5. Όλες οι αναγκαίες λεπτομέρειες που αφορούν στη λειτουργία του Συμβουλίου δύνανται να καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Άρθρο 44Α
Ειδική Επιστημονική Επιτροπή για την Αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής
- 1. Συστήνεται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας Ειδική Επιστημονική Επιτροπή για την Αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής. Η Επιτροπή αποτελείται από τον Πρόεδρο και τέσσερα (4) έως οκτώ (8) μέλη, εγνωσμένου κύρους και υψηλής επιστημονικής κατάρτισης με ακαδημαϊκή ή επαγγελματική εξειδίκευση στο πεδίο της κλιματικής αλλαγής, την προστασία του περιβάλλοντος ή συναφή επιστημονικά πεδία. Ως μέλη δύνανται να ορίζονται και εκπρόσωποι που υποδεικνύονται, κατόπιν αιτήματος του Υπουργού, από τους παραγωγικούς φορείς και από μη-κυβερνητικές οργανώσεις που έχουν ως αντικείμενό τους το περιβάλλον.
- 2. Ο Πρόεδρος και τα μέλη της Επιτροπής ορίζονται για τριετή θητεία με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
- 3. Έργο της Επιτροπής είναι:
- α) η εισήγηση για τη διαμόρφωση πολιτικών αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και ο συνδυασμός τους με τα μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή,
- β) η επιστημονική τεκμηρίωση για την αναγκαιότητα των προτεινόμενων πολιτικών,
- γ) η γνωμοδότηση για κάθε θέμα σχετικό με την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, που παραπέμπεται σε αυτήν από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας και τον Γενικό Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων. Η διοικητική υποστήριξη της Επιτροπής γίνεται από τις υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
- 4. Η Επιτροπή συνεδριάζει κατόπιν προσκλήσεως του Προέδρου της. Στις συνεδριάσεις της μπορούν να μετέχουν χωρίς δικαίωμα ψήφου ο Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων και ο Συντονιστής Έργου της επόμενης παραγράφου.
- 5. Η Επιτροπή υποστηρίζεται από Συντονιστή Έργου, ο οποίος ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Καθήκοντα του Συντονιστή Έργου είναι:
- α) η υποστήριξη της Επιτροπής στην εξειδίκευση των προτεινόμενων πολιτικών ανά Υπουργείο,
- β) η προώθηση συνεργειών και συνεργασιών με εμπλεκόμενους φορείς σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο σύμφωνα με τις κατευθύνσεις που λαμβάνει από την Επιτροπή.
- 6. Συστήνεται θέση Εκπροσώπου για την Κλιματική Αλλαγή. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας τοποθετείται στη θέση αυτή διακεκριμένος επιστήμονας στον τομέα της κλιματικής αλλαγής, ο οποίος εκπροσωπεί από κοινού με τους αρμόδιους Υπουργούς τη χώρα διεθνώς σε θέματα κλιματικής αλλαγής. Με την ίδια απόφαση ορίζονται τα ειδικότερα καθήκοντά του.
- 7. Τα μέλη της Επιτροπής του παρόντος άρθρου, καθώς και οι θέσεις του Συντονιστή Έργου και του Πρεσβευτή για την Κλιματική Αλλαγή, δεν είναι αμειβόμενες.
-
- Το άρθρο 44Α προστέθηκε από το άρθρο 15 του ν. 4638/2019, (Α΄181).
Άρθρο 45
Πρώτη Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή
Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 42, η πρώτη Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή είναι αυτή η οποία εκπονήθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνεργασία με το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών και την Τράπεζα της Ελλάδος βάσει του από 22.12.2014 υπογραφέντος μνημονίου συνεργασίας και αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας την 8η Απριλίου 2016. Η πρώτη Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή παραμένει σε ισχύ μέχρι την αναθεώρησή της σύμφωνα με το άρθρο 42 παράγραφος 4.
Εκδόθηκε η υ.α. οικ.:11258/17 «Εξειδίκευση περιεχομένου Περιφερειακών Σχεδίων για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ), σύμφωνα με το άρθρο 43 του ν. 4414/2016 (Α΄149)» (Β΄873), ανωτ. αριθ. 71.