Τον Σεπτέμβριο του 2019 πραγματοποιήθηκε η 22η Σύσκεψη της αρμόδιας Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών ως προς την εφαρμογή της Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες από την Ελλάδα (εφεξής Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών). Η Επιτροπή διατύπωσε τις Τελικές Παρατηρήσεις προς τη χώρα, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και η υποχρέωση ανάπτυξης μακροπρόθεσμης εθνικής στρατηγικής.

Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία υιοθετήθηκε από την Κυβέρνηση το 2020, με πρωτοβουλία του Συντονιστικού Μηχανισμού του νόμου 4488/2017 (Α’ 137). Αποτέλεσε την πρώτη οριζόντια δημόσια πολιτική, με στόχο τη δέσμευση του Κράτους για την προστασία, προάσπιση και απόλαυση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία για την περίοδο 2020-2023 και το πρώτο εγχείρημα συστηματικής μετουσίωσης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σε πράξη. Την εκπόνηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης 2020-2023 ανέλαβε ειδική Τεχνική Επιτροπή με περισσότερα από εκατό μέλη, με εκπροσώπους της πολιτικής ηγεσίας, υπηρεσιακά στελέχη των Υπουργείων, καθώς και της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία, με στόχο την πιο αντιπροσωπευτική εκπροσώπηση των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στη χώρα.

Η παρακαταθήκη της περιόδου 2020-2023 συνοψίζεται στην αναγωγή των ζητημάτων αναπηρίας σε ύψιστης προτεραιότητας δημόσια πολιτική· στη θεμελίωση της σταθερής, ουσιαστικής και συνεχούς διαβούλευσης και συνεργασίας με το αναπηρικό κίνημα και την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία· στη στενή συνεργασία της πολιτικής ηγεσίας με τα αρμόδια υπηρεσιακά στελέχη προς διασφάλιση της θεσμικής μνήμης και συνέχειας των δράσεων για την προαγωγή των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία· στην υιοθέτηση σαφών χρονοδιαγραμμάτων· στην αξιοποίηση του πληροφοριακού συστήματος παρακολούθησης της εφαρμογής δημόσιων πολιτικών της Προεδρίας της Κυβέρνησης· και στη συστηματική λογοδοσία για την πορεία υλοποίησής του.

Στα βασικά επιτεύγματα του Εθνικού Σχεδίου Δράσης 2020-2023, συγκαταλέγονται:

η ενεργοποίηση του Συντονιστικού Μηχανισμού του νόμου 4488/2017 για την εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, με τον ορισμό σημείων αναφοράς σε όλα τα Υπουργεία, τις Περιφέρειες και τους Δήμους της χώρας,
η θέσπιση και συγκρότηση της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας, ως συμβουλευτικού οργάνου υπαγόμενου στον Πρωθυπουργό, με σκοπό την προώθηση της πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας,
η δημιουργία της πλήρως προσβάσιμης Εθνικής Πύλης Αναπηρίας και του ψηφιακού κόμβου amea.gov.gr, στον οποίο εκτίθεται το σύνολο των δράσεων, πολιτικών και νομοθετημάτων για την αναπηρία,
η διοικητική κωδικοποίηση της πρωτογενούς και δευτερογενούς νομοθεσίας για την αναπηρία (έως τις 30/06/2021) σε πλήρως προσβάσιμη και εύκολα επεξεργάσιμη μορφή,
η κατ’ αρχήν οριζόντια επέκταση, δια του νόμου 5023/2023 (Α’ 34), του εύρους προστασίας της αρχής της ίσης μεταχείρισης σε περιπτώσεις αναπηρίας ή/και χρόνιας πάθησης, με προβλεπόμενη την έκδοση του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος που θα καθορίζει τα αναγκαία μέτρα για την αποτελεσματική και χωρίς διακρίσεις πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία ή χρόνια πάθηση,
η ανάπτυξη ψηφιακών εργαλείων για την παρακολούθηση και βελτίωση της προσβασιμότητας στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον,
η ορισμός των δικαιούχων της κάρτας αναπηρίας μέσω της διασύνδεσης με το Ψηφιακό Μητρώο Ατόμων με Αναπηρία,
η διαλειτουργικότητα πληροφοριακών συστημάτων για την άμεση διασύνδεση δεδομένων αναπηρίας και χρόνιας πάθησης,
η θεσμοθέτηση πιλοτικού προγράμματος για την πρώιμη παρέμβαση,
ο διορισμός 6.300 εκπαιδευτικών και εκπαιδευτικού προσωπικού, εξειδικευμένων σε ζητήματα αναπηρίας,
η θεσμοθέτηση ίδρυσης Επιτροπής και Σχεδίου Ισότιμης Πρόσβασης Ατόμων με Αναπηρία και ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες σε κάθε Α.Ε.Ι.,
η εκπόνηση προγραμμάτων επιχορήγησης επιχειρήσεων για την απασχόληση 3.000 ανέργων από ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες, συμπεριλαμβανομένων και ατόμων με αναπηρία,
η πιλοτική υλοποίηση της υπηρεσίας του Προσωπικού Βοηθού εντός της Περιφέρειας Αττικής και η επέκταση σε όλη την επικράτεια, καθώς και
η πρόοδος στον τομέα της αποϊδρυματοποίησης με την εγκαινίαση νέων Στεγών Υποστηριζόμενης Διαβίωσης.

Παρά τις σημαντικές βελτιώσεις και καινοτομίες που εισήχθησαν κατά την προηγούμενη περίοδο, συνεχίζουν να υφίστανται σημαντικά εμπόδια, περιορισμοί, στρεβλώσεις και αδυναμίες, που δυσχεραίνουν την ποιότητα ζωής των ατόμων με αναπηρία και την πλήρη απόλαυση των δικαιωμάτων τους. Με την Εθνική Στρατηγική για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία 2024-2030 αλλάζουμε ταχύτητα· ενισχύουμε την εφαρμογή αρχών καλής διακυβέρνησης σε σχεδιασμό, συντονισμό, υλοποίηση, παρακολούθηση και αξιολόγηση των πολιτικών για την αναπηρία· και επενδύουμε σε εργαλεία ψηφιακής διακυβέρνησης και συλλογής δεδομένων για την αναπηρία και την προσβασιμότητα σε όλα τα επίπεδα, στη θεσμοθέτηση διαδικασιών και στην κατάλληλη υπηρεσιακή στελέχωση προς ενίσχυση της θεσμικής μνήμης και της συνέχειας, ώστε οι αλλαγές στη διακυβέρνηση της χώρας να μην επηρεάζουν το δικαιωματικό κεκτημένο.

Στις 5 Σεπτεμβρίου 2023, ο Πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου με τον Πρόεδρο, κ.Ιωάννη Βαρδακαστάνη, και αντιπροσωπεία της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία. Στη συνάντηση έλαβαν επίσης μέρος, από την πλευρά της Κυβέρνησης, ο αρμόδιος για τον Συντονιστικό Μηχανισμό για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία Υπουργός Επικρατείας, κ. Σταύρος Παπασταύρου, η Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, κα. Σοφία Ζαχαράκη, και ο βουλευτής Επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας, κ. Γιώργος Σταμάτης. Κατά τη συζήτηση, εξετάσθηκαν τρόποι ολοκλήρωσης, βελτίωσης και διεύρυνσης των εμβληματικών δράσεων της προηγούμενης περιόδου και εκφράστηκε η πρόθεση κατάρτισης ενός οδικού χάρτη για τα επόμενα χρόνια και εποικοδομητικής συνεργασίας με το αναπηρικό κίνημα σε αυτή την κατεύθυνση.

Στις 13 Νοεμβρίου 2023, ο αρμόδιος για τον Συντονιστικό Μηχανισμό για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία Υπουργός Επικρατείας κ. Σταύρος Παπασταύρου, και η Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας,κα Σοφία Ζαχαράκη, διοργάνωσαν συνάντηση με θέμα «Σχεδιάζουμε ένα καλύτερο σήμερα με όλους, για όλους». Στη συνάντηση συμμετείχαν ο Πρόεδρος της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας, κ. Κωνσταντίνος Στεφανίδης, ο Πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία, κ. Ιωάννης Βαρδακαστάνης, καθώς και εκπρόσωποι 30 εθνικών και περιφερειακών αναπηρικών Ομοσπονδιών και φορέων. Επίκεντρο της συνάντησης, η οποία έλαβε χώρα στην αίθουσα του Υπουργικού Συμβουλίου στο Μέγαρο Μαξίμου, αποτέλεσε το σχέδιο της δομής της Εθνικής Στρατηγικής για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία 2024-2030.

Στις 4 Δεκεμβρίου 2023, με αφορμή την Εθνική και Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, ο Πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Υπουργός Επικρατείας, κ. Σταύρος Παπασταύρου, και σχεδόν σύσσωμο το Υπουργικό Συμβούλιο συμμετείχαν στη συνάντηση διαλόγου της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία, με θέμα «Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία: Εθνική Στρατηγική 2024-2030». Οι συμμετέχοντες Υπουργοί τοποθετήθηκαν κατά τις θεματικές ενότητες της ημερίδας, συζητώντας τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στους αντίστοιχους τομείς ευθύνης τους. Επισημάνθηκε, έτσι, το γεγονός ότι οι προκλήσεις είναι τέτοιας σημασίας και εντάσεως, ώστε να απαιτείται συνολική, συστηματική, και οριζόντια αντιμετώπιση από την πλευρά της Πολιτείας.

Οι ανωτέρω δράσεις σηματοδοτούν ορόσημα για τη σταθερή και συνεχή διαβούλευση και συνεργασία της Κυβέρνησης με το εθνικό αναπηρικό κίνημα, με στόχο τη συμμετοχή του στη διαδικασία διαμόρφωσης της πρώτης Εθνικής Στρατηγικής για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία της χώρας μας, που περιλαμβάνει φιλόδοξους και ρεαλιστικούς στόχους σε όλα τα πεδία αρμοδιοτήτων του συνόλου των Υπουργείων, ενώ συγκεκριμενοποιεί τις υποχρεώσεις της Πολιτείας ως προς την υλοποίησή τους.

Σελίδα Σχολίων

4. Προώθηση των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Αναπηρία σε Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο Επίπεδο